Στις 14 Ιανουαρίου η προκήρυξη του προγράμματος των ΠΕΠ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Μετά από συμφωνία του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων με τις Περιφέρειες, οριστικοποιήθηκε το πλαίσιο του προγράμματος ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων στους τομείς Μεταποίησης, Τουρισμού, Εμπορίου και Υπηρεσιών, ύψους 456 εκατ. ευρώ, το οποίο θα προκηρυχθεί τη Δευτέρα 14 Ιανουαρίου.

Συγκεκριμένα, οριστικοποιήθηκε το σύστημα διαχείρισης της προκήρυξης και υλοποίησης της δράσης: η προκήρυξη θα γίνει από το υπουργείο Ανάπτυξης ενώ την δράση θα διαχειριστεί η ΕΥΔ ΕΠΑΕ με φορέα διαχείρισης τον ΕΦΕΠΑΕ που επιλέχθηκε κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας.

Οι Περιφέρειες αναλαμβάνουν επίσης ουσιαστικό ρόλο στον προσδιορισμό των κλάδων που θα είναι επιλέξιμοι προς ενίσχυση καθώς και στην αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων σε δεύτερο βαθμό και στην παρακολούθηση της υλοποίησής τους.

Με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, ύστερα από γόνιμη συνεργασία με όλους τους Περιφερειάρχες και με την έγκριση από την ΕΕ της αναθεώρησης των ΠΕΠ από τα οποία χρηματοδοτείται η δράση, ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση του προγράμματος που αναμένει εδώ και αρκετούς μήνες η αγορά.

Σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί, μετά την προκήρυξη θα δοθεί προθεσμία δύο μηνών (ως τα μέσα Μαρτίου) για την προετοιμασία και υποβολή των προτάσεων από τους επενδυτές, ενώ δύο μήνες θα διαρκέσει και η αξιολόγησή τους. Εκτιμάται ότι οι πληρωμές προς τις επιχειρήσεις που θα ενταχθούν θα ξεκινήσουν από τα μέσα του 2013.

Το πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό (δημόσια δαπάνη) ύψους 456 εκατ. ευρώ η οποία κατανέμεται στις Περιφέρειες σύμφωνα με τον πίνακα που παρατίθεται στο τέλος. Το 70 - 85 % των κονδυλίων θα αφορά υφιστάμενες επιχειρήσεις και το 15 - 30 % νέες. Τα ποσοστά επιχορήγησης κυμαίνονται ανά Περιφέρεια μεταξύ 40% και 60 %, σύμφωνα με τον πίνακα που επίσης ακολουθεί.

• Επιλέξιμες είναι ΜΜΕ (μικρές, πολύ μικρές και μεσαίες), υφιστάμενες, νέες και υπό σύσταση επιχειρήσεις στους τομείς Μεταποίησης, Τουρισμού και Εμπορίου - Υπηρεσιών.

Οι επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: δαπάνες για βελτιώσεις κτηρίων και λοιπών εγκαταστάσεων, προμήθειας εξοπλισμού-μηχανημάτων- συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας-συστημάτων αυτοματοποίησης, δαπάνες πιστοποίησης εφαρμογής συστημάτων ποιότητας διασφάλισης ποιότητας, δαπάνες προστασίας βιομηχανικής ιδιοκτησίας, δαπάνες προβολής προώθησης, δαπάνες λογισμικού, λειτουργικές δαπάνες κλπ.

Οι ΚΑΔ (Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας, δηλαδή τα επιμέρους επαγγέλματα) που θα είναι επιλέξιμοι για ενίσχυση, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έμφαση στην καινοτομία και ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε Περιφέρειας, θα ομαδοποιηθούν από τις ίδιες τις Περιφέρειες σε τρεις κατηγορίες: υψηλής, μέσης και χαμηλής προτεραιότητας. Το κριτήριο αυτό θα λαμβάνεται υπόψη (μεταξύ άλλων) και κατά την αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων. Ο συνολικός επιχορηγούμενος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη και ιδιωτική συμμετοχή) κάθε πρότασης, μπορεί να κυμαίνεται:

• από 30.000 έως 300.000 € για τους τομείς Μεταποίησης και Τουρισμού
• από 20.000 έως 100.000 € για τον τομέα Εμπόριο - Υπηρεσίες.

Σημειώνεται ότι η ιδιωτική συμμετοχή μπορεί να καλυφθεί με ίδια κεφάλαια, τραπεζικό δανεισμό ή με συνδυασμό των δύο. Στην περίπτωση του τραπεζικού δανεισμού οι επενδυτές μπορούν να αξιοποιήσουν και τα χρηματοοικονομικά εργαλεία της ΕΤΕΑΝκαι του Ταμείου Επιχειρηματικότητας που διατίθενται μέσω των Τραπεζών. Δηλαδή, για παράδειγμα, μπορούν να ζητήσουν την εγγύηση του ΕΤΕΑΝ για δάνεια ή εγγυητικές επιστολές, ή την παροχή επιχειρηματικών δανείων με χαμηλό επιτόκιο και ευνοϊκούς όρους.

Όλες οι λεπτομέρειες και τα χαρακτηριστικά του προγράμματος περιλαμβάνονται στον Οδηγό Εφαρμογής που θα δοθεί στη δημοσιότητα μαζί με την προκήρυξη.

Δήλωση υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Κωστή Χατζηδάκη για την παρουσίαση νέου προγράμματος στήριξης της ρευστότητας από το ΕΣΠΑ:

«Προτεραιότητες του υπουργείου Ανάπτυξης και Υποδομών είναι η στήριξη της ρευστότητας, η επανεκκίνηση των έργων και η προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών που χρειάζεται η οικονομία μας σήμερα.

Στο πλαίσιο της στήριξης της ρευστότητας, σήμερα παρουσιάζουμε ακόμα μια δράση.

Ένα πρόγραμμα ύψους 456 εκατομμυρίων ευρώ από το ΕΣΠΑ που αφορά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ειδικότερα τους τομείς του εμπορίου, της μεταποίησης και του τουρισμού. Είναι ένα πρόγραμμα που γίνεται σε συνεργασία με τις 13 περιφέρειες της χώρας.

Ο οδηγός του προγράμματος θα παρουσιαστεί με όλες τις λεπτομέρειες στις 14 Ιανουαρίου και μέχρι τον Μάρτιο οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να έχουν υποβάλει τις προτάσεις τους.

Η εξειδίκευση επιμέρους παραμέτρων θα γίνει στο μεταξύ από τις περιφέρειες και τα επιμέρους επαγγέλματα που θα ενταχθούν θα προσδιοριστούν από τους Περιφερειάρχες.

Από την πλευρά μας είμαστε δεσμευμένοι να αξιοποιήσουμε κάθε ευρώ από το ΕΣΠΑ και να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στα προγράμματα που αφορούν στην επιχειρηματικότητα και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Είμαστε ήδη πάνω από το μέσο όρο απορροφήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτό δεν μας αρκεί. Το ΕΣΠΑ είναι ένα εργαλείο ρευστότητας και θα κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε. Είναι ανάγκη αυτή την ώρα για τη χώρα».

Ζήτημα χρόνου η έναρξη του προγράμματος βιολογικής γεωργίας

Σε λίγες ημέρες εκτιμά ο Ειδικός Γραμματέας Κοινοτικών Πόρων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Αθανάσιος Θεοχαρόπουλος, ότι θα γίνει η έναρξη εφαρμογής του προγράμματος βιολογικής γεωργίας, για το οποίο όπως σημείωσε μιλώντας σε δημοσιογράφους, στις 6 Δεκεμβρίου, έχει εκδηλωθεί πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.

Από τα αρχικώς προγραμματισμένα 40 εκατ. ευρώ, τελικώς το ύψος του προγράμματος φτάνει τα 190 εκατ. ευρώ.

Υπολογίζεται, δε, ότι θα εγκριθούν περισσότερες από 10.000 αιτήσεις ένταξης στο πρόγραμμα από τις 17.000 που έχουν κατατεθεί.

Το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί, αφορά στην καλλιέργεια 1,5 εκατ. στρεμμάτων.

Υψηλό εισόδημα από την καλλιέργεια μέντας - δενδρολίβανου

Πρώτης τάξεως ευκαιρία για κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο συμπληρωματικό εισόδημα συνιστούν δύο αρωματικά φυτά, η καλλιέργεια των οποίων εμφανίζει τα τελευταία χρόνια σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης για πωλήσεις εντός και εκτός ελληνικών συνόρων. Δενδρολίβανο και μέντα υπόσχονται πολύ καλές αποδόσεις και παρά το γεγονός ότι η καλλιέργεια των φυτών αυτών στην Ελλάδα είχε ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες, εξακολουθεί να θεωρείται ένα νέο σχετικά πεδίο δράσης για τον ελλαδικό χώρο προσφέροντας μια εναλλακτική δυναμική ανάπτυξης στον πρωτογενή τομέα, ενώ δίνει ώθηση και στον δευτερογενή τομέα της μεταποίησης. Καλλιέργεια δενδρολίβανου. Φθάνει σε πλήρη παραγωγή κατά το 3ο έτος και διατηρείται για 15-20 χρόνια Τα τελευταία χρόνια σε όλες τις διεθνείς αγορές η ζήτηση για προϊόντα φυσικής προέλευσης είναι αυξανόμενη. Τα αρωματικά φαρμακευτικά φυτά, αλλά και τα πολύ υψηλότερης οικονομικής αξίας δευτερογενή προϊόντα τους -αιθέρια έλαια/εκχυλίσματα- έχουν ιδιαίτερα σημαντική θέση σε αυτήν την κατηγορία φυτικών προϊόντων, λόγω των πολλών και διαφορετικών χρήσεων και εφαρμογών τους σε τομείς όπως: τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, φαρμακοβιομηχανία, αρωματοποιία και αρωματοθεραπεία, τη βιομηχανία καλλυντικών, σαν αντιοξειδωτικά ή συντηρητικά, σαν καρυκεύματα - αρτύματα κ.ά. Χρήσεις Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι εκτάσεις τεσσάρων - πέντε συνολικά στρεμμάτων είναι συνήθως πάρα πολύ μικρές για πραγματικά έσοδα, διαθέτοντας χύδην ξηρά αρωματικά φυτά. Για να είναι κερδοφόρες οι πωλήσεις αυτών των υλικών, θα πρέπει να επεκταθεί η παραγωγή τους. Η τιμή πώλησης για μέντα τριμμένη συμβατικής καλλιέργειας κυμαίνεται μεταξύ 2-2,5 ευρώ το κιλό, ενώ η τιμή της βιολογικής μέντας κινείται στα επίπεδα των 6-7 ευρώ το κιλό. Τα αρωματικά φυτά χρησιμοποιούνται ως νωπά, ή ξηρά φυτικά υλικά -ως έχουν, ή μετά από σχετική κατεργασία- ή προορίζονται για περαιτέρω προϊόντα μεταποίησης - υψηλής προστιθέμενης αξίας (αιθέρια έλαια, ή άλλες βιοδραστικές ουσίες). Ολοι οι πιθανοί χειρισμοί μετά τη συγκομιδή (ξήρανση, κοπή, διαλογή, αποθήκευση κ.ά) έχουν ιδιαίτερη σημασία, γιατί προσδίδουν υπεραξία στο προϊόν, όμως πρέπει να γίνονται με ιδιαίτερη προσοχή και με τα σωστά μέσα, ώστε το τελικό προϊόν να είναι υψηλής ποιότητας. Η καλλιέργεια της μέντα είναι αρδευόμενη και απαιτεί συχνά ποτίσματα Βέβαια η ποιοτική και ποσοτική απόδοσή τους είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων που πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως το έδαφος, το κλίμα της περιοχής, η παρουσία αρδευτικού νερού κ.ά. Συμπερασματικά, τα αρωματικά αυτά φυτά είναι προϊόντα που αφήνουν κέρδος, με την προϋπόθεση ότι ο παραγωγός θα ασχοληθεί σοβαρά και θα τηρηθούν οι κανόνες και οι αρχές για μια ποιοτική παραγωγή. Προώθηση και εμπορία Η προώθηση και εμπορία των αρωματικών φυτών είναι ιδιαίτερα σημαντικές και καθορίζουν ουσιαστικά την οικονομικότητα του όλου εγχειρήματος. Αγορές υπάρχουν και μάλιστα με αρκετά περιθώρια ώστε να απορροφήσουν την όποια ελληνική παραγωγή. μεντα Η είσοδος σε νεόφερτους είναι σίγουρα εφικτή, αλλά και δύσκολη. Βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή είσοδο και εδραίωση στον τομέα αυτόν ιδιαίτερα στις ξένες αγορές, είναι προϊόντα υψηλής ποιότητας και κυρίως σταθερότητα και συνέχεια στην παράδοση. Πάντως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ελληνες παραγωγοί είναι η έλλειψη πιστοποιημένου ελληνικού πολλαπλασιαστικού υλικού αρωματικών φαρμακευτικών φυτών και κατοχυρωμένων ελληνικών ποικιλιών, καθόσον δεν προβλέπεται μέχρι στιγμής η εγγραφή τους στον Εθνικό Κατάλογο ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτικών ειδών. Δενδρολίβανο Διπλάσια έσοδα από τις βιολογικές καλλιέργειες Εσοδα της τάξης των 800 ευρώ ανά στρέμμα αποδίδει η καλλιέργεια δενδρολίβανου με την παραγωγή να κυμαίνεται από 250 έως 400 κιλά, ενώ σε περίπτωση βιολογικής καλλιέργειας τα έσοδα διπλασιάζονται. Συγκεκριμένα, η τιμή πώλησης του δενδρολίβανου (βελόνες) ανέρχεται σε 2 ευρώ το κιλό και διπλασιάζεται στα 4 ευρώ όταν προέρχεται από βιολογική καλλιέργεια. Η περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο επηρεάζεται από τις εδαφοκλιματικές συνθήκες και κυμαίνεται από 1,5% έως 3,0% ξηρού βάρους. Η καταλληλότερη εποχή για τη συγκομιδή είναι η περίοδος κατά την έναρξη της άνθισης, οπότε η περιεκτικότητα των φύλλων σε αιθέριο έλαιο είναι η μεγαλύτερη. Αμέσως μετά τη συγκομιδή γίνεται αποξήρανση ώστε να μην αλλοιωθεί το πράσινο χρώμα των φύλλων. Η καλλιέργεια φθάνει σε πλήρη παραγωγή κατά το 3ο έτος και διατηρείται για 15-20 χρόνια. Το φυτό αντέχει τόσο σε υψηλές όσο και σε χαμηλές θερμοκρασίες. Προτιμά συνθήκες πλήρους ηλιοφάνειας. Ευδοκιμεί σε εδάφη καλά στραγγιζόμενα, πεδινά αλλά και σε υψόμετρο μέχρι τα 600 μέτρα. Καλύτερη απόδοση με περισσότερο άρωμα βρέθηκε σε εδάφη με pH6-7 και υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Εχει μέτριες απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία και κατά συνέπεια μπορεί ως καλλιέργεια να αξιοποιήσει εδάφη υποβαθμισμένα και ξηρικές συνθήκες. Πολλαπλασιασμός Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο δεν ενδείκνυται καθώς παρουσιάζει μειωμένη βλαστικότητα. Μοσχεύματα μήκους 15 εκ. παίρνονται από τις κορυφές των βλαστών και αφού ριζοβολήσουν φυτεύονται την άνοιξη ή το φθινόπωρο. Αν τα μοσχεύματα προέρχονται από ώριμο ξύλο μπορούν να εγκατασταθούν απευθείας στην οριστική τους θέση. Στα ξηρικά χωράφια οι αποστάσεις των φυτών στην ίδια γραμμή είναι 0,6 m και μεταξύ των γραμμών 0,8 m, ενώ στις αρδευόμενες μεγαλύτερες, 1-1,5 m μεταξύ των γραμμών και 1 m πάνω στη γραμμή, έτσι απαιτούνται περίπου 1.500-2.500 φυτά ανά στρέμμα. Το αιθέριο έλαιο του δενδρολίβανου λαμβάνεται από τα άνθη, τα φύλλα και τα μαλακά κλαδιά με ατμοαπόσταξη. Επίσης, το αιθέριο έλαιο παράγεται με υδροαπόσταξη, όπου οι συνθήκες απόσταξης είναι ίδιες με την πρώτη μέθοδο, με μόνη διαφορά ότι το φυτικό υλικό βρίσκεται μέσα στο δοχείο με το νερό που βράζει. Στη χώρα μας απαντάται αυτοφυές αλλά και καλλιεργούμενο σε διάφορες περιοχές. Καλλιεργείται κυρίως στις ΗΠΑ και την Ισπανία για το αιθέριο έλαιο. Το φυτό ανθίζει όλη τη διάρκεια του έτους όταν υπάρχει επαρκής υγρασία και είναι ανθεκτικό σε εχθρούς και ασθένειες. Μέντα Εως και 3.000 ευρώ ανά στρέμμα τα κέρδη Παρά τις μεγάλες απαιτήσεις που έχει η αρδευτική καλλιέργεια της μέντας και το υψηλότερο κόστος παραγωγής από άλλες ξηρικές καλλιέργειες, οι αποδόσεις σε έσοδα αποζημιώνουν τους επίδοξους καλλιεργητές, καθώς μπορούν υπό συνθήκες να φθάσουν τις 3.000 ευρώ ανά στρέμμα. Είναι όμως αρδευόμενη καλλιέργεια και απαιτεί συχνά ποτίσματα. Μάλιστα, την περίοδο του καλοκαιριού μπορεί να χρειαστούν έως και 3 ποτίσματα την βδομάδα. Η μέντα ευδοκιμεί σε περιοχές θερμές και ψυχρές. Καλύτερη ανάπτυξη σε περιοχές με εύκρατο κλίμα και δροσερό καλοκαίρι. Απαιτούνται εδάφη καλά αποστραγγιζόμενα, με αρκετή υγρασία, γόνιμα, πλούσια σε οργανική ουσία και μέσης σύστασης. Καλύτερο pH ανάπτυξης 6,5-7,5. Αναπτύσσεται ικανοποιητικά και σε ελαφρώς όξινα εδάφη. Συλλογή Στη διάρκεια του χρόνου γίνονται δύο συλλογές της μέντας. Η πρώτη συλλογή γίνεται με την έναρξη της άνθισης (συνήθως αρχές Ιουλίου) και η δεύτερη τον Σεπτέμβριο. Απόδοση 1.500-2.000 κιλά ανά στρέμμα σε χλωρό βάρος. Συλλέγεται μηχανικά και ξεραίνεται σε θερμοκρασία 45 0C. Ο λόγος χλωρής προς ξηρής μάζα είναι (2,5-3):1, που σημαίνει ότι αποδίδει περί τα 500 κιλά ξηρής δρόγης. Η τιμή πώλησης για μέντα τριμμένη συμβατικής καλλιέργειας κυμαίνεται μεταξύ 2-2,5 ευρώ το κιλό, ενώ η τιμή της βιολογικής μέντας κινείται στα επίπεδα των 6-7 ευρώ το κιλό. Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με: Ριζώματα: Είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος πολλαπλασιασμού της μέντας. Τα ριζώματα είναι βλαστοί υπόγειοι που αναπτύσσονται οριζόντια τα οποία φέρουν γόνατα, οφθαλμούς και φύλλα (σαν λέπια). Χρησιμοποιούνται ειδικές εκριζωτικές μηχανές για την εξαγωγή των ριζωμάτων. Μετά την εξαγωγή τους τεμαχίζονται σε μήκη 10-15 cm και φυτεύονται σε βάθος 6-7 cm. Από 1 στρέμμα παίρνουμε ριζώματα για 8-10 στρέμματα. Η εγκατάσταση της φυτείας με ριζώματα στο χωράφι γίνεται το μήνα Οκτώβριο. Μοσχεύματα: Κόβονται από το μητρικό φυτό πριν από την άνθηση. Η διαδικασία παραλαβής των μοσχευμάτων είναι ίδια με εκείνη που αναφέρθηκε στο αντίστοιχο κεφάλαιο για τη λεβάντα. Αποστάσεις φύτευσης: 60-80 cm μεταξύ των γραμμών και 20-30 cm μεταξύ των φυτών. Η μέντα παρουσιάζει σπασμολυτική και ηρεμιστική δράση λόγω του αιθέριου ελαίου αλλά πιθανά και των φλαβονοειδών. Χρησιμοποιείται σαν τοπικό ήπιο αναισθητικό, αλλά εφαρμόζεται εξωτερικά για ρευματισμούς, νευραλγίες κ.ά. Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται ως αρωματική ουσία σε γλυκά, καραμέλες, τσίχλες, παγωτά, οδοντόκρεμες, σε ποτά κ.λπ. Είναι πολύ καλό μελισσοτροφικό φυτό. Πολλαπλασιασμός με έτοιμα φυτώρια από το εμπόριο Κάποια είδη αρωματικών φυτών πολλαπλασιάζονται πολύ δύσκολα με σπόρο, γι' αυτό και επιλέγονται άλλοι τρόποι πολλαπλασιασμού, όπως η δημιουργία μοσχευμάτων, ή ο πολλαπλασιασμός με ριζώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι παραγωγοί επιλέγουν την αγορά έτοιμων φυτωρίων από το εμπόριο. Το κόστος αγοράς φυτού είναι 0,12-0,2 ανά φυτό και προερχόμενα από ιστοκαλλιέργεια 0,28-0,35 ανά φυτό. Με μια τυπική πυκνότητα φύτευσης, περίπου 4.000 φυτών ανά στρέμμα, η δαπάνη για το φυτικό υλικό εγκατάστασης κυμαίνεται από 480 έως 800 ευρώ ανά στρέμμα. Οταν δε προέρχονται από ιστοκαλλιέργεια το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 1.120-1.400 ευρώ. Στις πολυετείς καλλιέργειες το κόστος για την απόκτηση πολλαπλασιαστικού υλικού βαρύνει κυρίως τον πρώτο χρόνο της καλλιέργειας, καθόσον τα επόμενα χρόνια ο παραγωγός μπορεί από τις έτοιμες φυτείες να δημιουργήσει το δικό του πολλαπλασιαστικό υλικό και να επεκτείνει την καλλιέργεια.